‘Station Eleven’ op Streamz: waarom pandemiefictie nooit meer hetzelfde zal zijn

Series | Twintig jaar nadat een viruspandemie leidde tot het verval van de menselijke beschaving, trekt een groepje overlevers rond. Ze maken kennis met een gewelddadige sekte, geleid door een man wiens verleden gelinkt is aan een lid van het groepje overlevers. Het is de premisse van de minireeks ‘Station Eleven’, gebaseerd op een boek dat zes jaar voor het uitbreken van de coronapandemie geschreven werd.

Door Pickx

Gepubliceerd op 01.03.22

2min

De dystopische, tiendelige miniserie uit het brein van Patrick Somerville is gebaseerd op de gelijknamige bestseller uit 2014 van Emily St. John Mandel en ging in 2021 op première op de Amerikaanse betaalzender HBO Max. HBO had de serie al lang voordat de term COVID-19 uitgevonden werd besteld.

Het grote publiek heeft intussen aan den lijve ondervonden hoe het is om te strijden tegen een virus. Hoe dodelijker, hoe minder snel het virus zich verspreidt. De meer besmettelijke varianten leiden tot enorme pieken in de besmettingcijfers, terwijl er in verhouding niet veel meer coronadoden vallen.

Het publiek is nu beter dan ooit ingelicht over het mechanisme achter een pandemie, hetgeen de geloofwaardigheid van ‘Station Eleven’ aantast. “De pandemie in de reeks zou uitgedoofd zijn nog voor het nagenoeg de hele wereldbevolking zou kunnen ombrengen”, zo bekende Mandel bij het Amerikaanse magazine Vulture in maart 2020.

Mandel zou weleens de allerlaatste auteur kunnen geweest zijn die zo’n Hollywoodiaans pandemiescenario als premisse voor een boek gebruikte en daarmee wegkwam – althans, voordat de coronapandemie uitbrak. ‘Station Eleven’ is in die zin het einde van een tijdperk. De ‘virusapocalyps à la Hollywood’ is definitief verleden tijd. Geen enkel weldenkend mens zal zich nu nog durven wagen aan een pandemiescenario dat de ondergang van de mensheid op zo’n ongeloofwaardige manier beschrijft. Het publiek zou het niet slikken, de auteur zou er nooit in slagen om die o zo broodnodige ‘suspension of disbelief’ te realiseren.

Vertrouwen in de virologen

Anno 2014 was de piste van de pandemie wel nog een handig mechanisme om de wereld relatief snel, proper en zonder al te letterlijk bloedvergieten te laten vergaan in fictiewerken. Het virus uit ‘Station Eleven’ verspreidt en muteert zich razendsnel en slaagt erin om bijna 7 miljard mensen te vermoorden in amper drie weken – compleet van de pot gerukt, weten we nu. Mandel liet wijselijk weinig inkt vloeien over het verloop van dat proces. Het leeuwendeel van het boek is gewijd aan de postapocalyptische strapatsen van de overlevers.

De weinige info die het boek ons verschaft over het fictieve virus is dat het “niet incubeert, maar explodeert”. Dat zo’n virus tot de ondergang van de mensheid zou leiden, is bijna onmogelijk. Wat je daarvoor nodig hebt is een dodelijk en uiterst besmettelijk virus met een lange incubatietijd – een maand of twee – zodat het zich ver en breed kan verspreiden via het luchtverkeer voordat er symptomen opduiken.

Een van de minst geloofwaardige aspecten van ‘Station Eleven’ is misschien wel dat de gehele bevolking de virologen en experts meteen vertrouwt. We hebben allemaal ervaren dat dat in de echte wereld allerminst het geval is.

De belangrijkste les die we kunnen distilleren uit ‘Station Eleven’ is dat de wereld niet hoeft te vergaan om een collectief trauma te berokkenen. Corona heeft in twee jaar tijd aan bijna 6 miljoen mensen het leven gekost, wat minder is dan 0,1% van de wereldbevolking, en wie die periode meegemaakt heeft zal het nooit vergeten. Corona zal bij heel veel mensen een litteken achterlaten en vormt een zwarte bladzijde in de wereldgeschiedenis.

Ontdek 'Station Eleven' nu op Streamz via Proximus Pickx! Ontdek het aanbod en probeer de tv-optie 1 maand gratis uit via deze link. Daarna betaal je 11,95 euro per maand. Klik hier om te achterhalen hoe eenvoudig je je Streamz-account activeert.