The Sound of Franse chansons

Muziek | Als er één ding is wat wij met de zomer associëren, zijn het toch wel Franse chansons: 'L’été Indien' van Joe Dassin bijvoorbeeld. Lekker lazy, met een zweem melancholie en een hunker naar tijden die voorgoed voorbij zijn ...

Door MF

Gepubliceerd op 28.08.22

2min

Maar het Franse chanson is meer dan dat. Wist je dat het chanson eigenlijk al dateert van de middeleeuwen? Troubadours trokken van plek naar plek om verhalen via liederen te vertellen, steeds met een poëtische inslag. Eeuwen later zijn de troubadours weg, maar het chanson bleef, en ook de poëzie.

Belangrijk in de ontwikkeling zijn de zangers die op de Parijse Pont Neuf in de 17de eeuw korte liederen zongen die de actualiteit belichtten. En van daaruit ontwikkelde zich het moderne Franse chanson. Maar de echte vader van het Franse chanson, dat is Aristide Bruant, die het genre eind 19de eeuw een push gaf in het cabaret van Le Chat Noir.

In zijn kielzog volgden enorm veel chansonniers: in het begin van de 20ste eeuw duiken namen op als Maurice Chevallier, de wereldberoemde Edith Piaf, in de jaren 1930 namen als Charles Aznavour, Charles Trenet, Henri Salvador en iets later, in volle oorlogsjaren, Gilbert Bécaud, Julliette Gréco, Yves Montand ... Maar voor het echte succes van het chanson moeten we toch even een sprong in de tijd maken, naar de jaren 1960, toen het genre tot volle wasdom kwam en de artiesten als vulkanische as over heel Europa belanden.

Van Salvatore Adamo tot ...

Salvatore Adamo? Een Belg, maar hij zong in het Frans en is een van de meest succesvolle artiesten ooit, met miljoenen verkochte platen op zijn conto. Liever genuine French? Dan kunnen we niet om deze artiesten heen – maar er zijn er uiteraard heel wat meer.

Wat te denken van ‘Tous les garçons et les filles’, de eerste hit van Françoise Hardy, die uiteindelijk de multi-platina status in Frankrijk bereikte? Het werd gecoverd door The Dresden Dolls en de Eurythmics, en was te horen in films als Moonrise Kingdom en The Dreamers.

We kennen Joe Dassin vooral van ‘L’été Indien’, maar weinig mensen weten dat Dassin eigenlijk Amerikaans is. Hij verhuisde in de jaren 1960 naar Frankrijk, en scoorde zijn grootste hit ‘Les Champs Elysées’. Hij was trouwens de eerste zanger die Franse liedjes onder een Amerikaans label uitbracht. Vooral in de jaren 1970 was Dassin een enorm succes.

Schande!

“Je ’t aime ... moi non plus’ was een van de meest controversiële duetten ooit gereleased, audio-erotiek van Gainsbourg en Jane Birkin. De erotiek werd als aanstootgevend beschouwd, waardoor het in grote delen van Europa van de radio werd geweerd. Het liedje is echter een van de grootste succesverhalen van het Franse chanson, en in 1986 waren er vier miljoen exemplaren van verkocht.

En kunnen we de onfortuinlijke Claude François vergeten? ‘Comme d’habitude’ werd geschreven door Claude François en Jacques Revaux in 1967. Eerst opgenomen door Hervé Vilard, maar later opnieuw opgenomen door François zelf. Paul Anka kocht daarna de rechten, vertaalde de tekst en gaf het nummer aan Frank Sinatra, en in 1969 werd 'My Way' uitgebracht.

Nog een klepper? ‘Le Sud’ van Leo Ferrer, een prachtige melodie die je het gevoel geeft door de prachtige valleien van Zuid-Frankrijk te lopen, bij te praten met een oude vriend en een zomer te beleven als geen ander. Even met de servetten zwaaien met Michel Sardou en ‘Les lacs du Connemara’? Waarom niet.

... tot Jacques Brel

Een van de mooiste Franse ballades werd gezongen door een Belg: Jacques Brel. Zijn 'lofzang op de lafheid van mannen' werd verkeerdelijk beschouwd als een liefdesliedje. Brel schreef het lied in een tijd van grote romantische nood.

‘Ne me quitte pas’ is nogal streng voor mannen: het stelt dat mannen lafaards zijn omdat ze alles doen om hun vrouwen te behagen. Een lied met een opera-achtige uitstraling dat je het gevoel geeft in het verleden te zijn beland.