Hoe Camerons slimme keuzes van ‘Aliens’ de perfecte sequel maken

Leuk weetje. James Cameron debuteerde in Hollywood met… ‘Piranha II: The Spawning’ (1982). Inderdaad, een vervolg op het origineel uit 1978 over een zwerm gemuteerde piranha’s. Sequels kunnen scenaristen en filmmakers soms voor een muur van problemen zetten. Sommige hoofdpersonages hebben in het origineel bijvoorbeeld de dood gevonden, iets wat zeker geldt voor het horrorgenre. Tegelijk hoopt het publiek ook op meer van hetzelfde, maar moet de kijker toch ook de indruk hebben dat hij naar een ‘nieuwe’ film of een vervolg zit te kijken dat weet te verrassen. Die moeilijke klus kreeg Cameron voor elkaar met ‘Aliens’ (1986), een sequel die er kwam op Ridley Scotts invloedrijke klassieker uit 1979.

Toen Cameron aan ‘Aliens’ begon, werden er her en der heel wat vragen gesteld omtrent zijn eventuele aanpak. Op het einde van ‘Alien’, een beangstigende huivertrip die helemaal is opgehangen aan de slogan ‘In space, nobody can hear you scream’, maakt het hoofdpersonage Ellen Ripley (Sigourney Weaver) zich immers op voor een cryoslaap. Het gruwelijke monster dat de overige bemanningsleden van het ruimteschip heeft geliquideerd, heeft ze uit haar ruimtecapsule weten te blazen. Na al de enge anvonturen die haar overkomen zijn, verwacht je dat ze, eens terug op aarde, nooit meer een voet in de ruimte wil zetten.

Cameron gaat in ‘Aliens’ ergens gewoon op Ridley Scotts elan verder, maar hij heeft ook een aantal pertinente beslissingen genomen waardoor zijn film een perfect vervolg op is geworden. Eerst en vooral is hij er in geslaagd om Sigourney Weaver terug te casten in de rol van Ripley. Uiteraard wilde het publiek meer van Ripley, want in het origineel had ze zich ontpopt tot een kloeke actieheldin die van zich weet af te bijten. Ook in het vervolg geeft Ripley de ruimtemonsters een flink pak slag, maar Cameron geeft bijvoorbeeld een meer opvallende feministische ondertoon aan zijn sf-film.

In ’Aliens’ zien we hoe Ripley uit diezelfde capsule als waarin we haar op het einde van het origineel zagen, wordt gered en aan boord wordt gebracht van een ander ruimteschip. Daar verneemt ze dat ze liefst 57 jaar in hyperslaap heeft doorgebracht en dat ze leidt aan posttraumatische stressstoornis. Maar ondanks die ‘littekens’, ook haar dochter op aarde is inmiddels gestorven, besluit ze toch om naar de onheilspellende planeet LV-426 te reizen om voor eens en voor altijd komaf te maken met die vreselijke Xenomorphs. En Cameron heeft je zo meteen getriggerd: Ripley, en je leeft als kijker helemaal met haar mee, heeft niets meer dat haar nog aan de aarde bindt, dus kan ze maar beter de strijd aanbinden met die afschuwelijke monsters met hun slijmerige tentakels.

Later in de film gaat Ripley zich ook over een meisje ontfermen. Die band zet niet alleen het verlies van haar dochter nog eens extra in de verf, ze wakkert ook haar moederinstincten opnieuw aan. Door het contact met het meisje leert Ripley namelijk om haar verdriet te verwerken en het meisje redden of haar veiligheid garanderen worden des te belangrijker omdat Ripley niet opnieuw in haar vroegere fouten wil vervallen – ze is nog steeds boos op zichzelf omdat ze haar eigen dochter heeft verlaten en haar belofte om terug te zijn voor haar verjaardag niet is nagekomen.

Die moeder-dochterband wordt door Cameron in de meesterlijk finale nog eens nadrukkelijk naar de voorgrond geschoven: Ripley neemt het op tegen een rivaliserende monster-moeder – ‘Now it is between us, you bitch’. Haar cirkel is op die manier rond. Ze kan haar enorme schuldgevoel een plekje geven, wraak nemen op een van die monster die haar een vreselijke nachtmerrie heeft bezorgd waardoor de leegte in haar moederhart door het verlies van haar dochter, waarvan dat ze dacht dat ze er de rest van haar leven mee zou opgezadeld zitten, opnieuw minder diep wordt.

‘Aliens’ won weliswaar de Oscar voor Speciale Effecten en dit vervolg was nog succesvoller dan het origineel – toen eerder een zeldzaam verschijnsel in Hollywood. Maar Cameron doet meer dan alleen maar woeste actie kloek oppimpen en suspense opdrijven dankzij zijn precisie regie en inzet van technologie. Door pienter verder in te zetten op het Ripley-personage maakt hij de moederlijke symboliek waarvan de ‘Alien’-franchise zo doordrongen is, meer duidelijk.

Bekijk ‘Aliens’ op zaterdag 24/12 om 22u35 op Play6 of waar je ook bent via Pickx.be of de Pickx-app.