Matthieu Péché: “Toen Vitality me anderhalf jaar geleden in dienst nam, wilden ze esports met traditionele sport verbinden”

De relatie tussen sport en esports is vaak onopgemerkt of onderbelicht gebleven. Steeds meer mensen beseffen echter het belang van de twee met elkaar te verbinden, zodat esporters op hun allerbeste niveau kunnen presteren. Hoe verbetert de esportswereld met concepten en technieken die al lange tijd in de sportwereld worden gebruikt? We kijken wat meer in detail naar de relatie tussen deze twee domeinen, die eigenlijk niet zo ver uit elkaar liggen.

Esports werd lang gezien als een vrijetijdsbesteding, een bleke kopie van de traditionele sport met enkele gemeenschappelijke waarden zoals de team- en competitiegeest, het respect of het idee zichzelf te overtreffen. Ondanks deze gemeenschappelijke waarden blijven de spelers voor een groot deel van het grote publiek jongeren die hun tijd voor de computer doorbrengen, met al zijn vooroordelen. Het is echter quasi onmogelijk om de professionalisering die de sector de afgelopen jaren heeft doorgemaakt niet op te merken. Spelers staan onder contract en hebben daarom de plicht om op het hoogste niveau te presteren. Maar hoe kan je met een enkele speler of een heel team de perfectie benaderen?

Mia Stellberg, sportpsychologe die nu gespecialiseerd is in esports, gaf ons enkele maanden geleden enkele antwoorden. Door samen te werken met enkele van de beste teams ter wereld, zoals Astralis en OG Esport, heeft Mia de spelers individueel en het collectief van deze teams mee helpen opbouwen om het hoogste niveau te bereiken. “Spelers moeten een gezonde levensstijl nastreven om op hun allerbeste niveau te kunnen presteren”, zei ze. Het antwoord kan dus gemakkelijk worden samengevat in één simpele zin: een gezonde geest in een gezond lichaam. Dit omvat uiteraard evenwichtige maaltijden, een goed uitgewerkt schema en zelfs meerdere keren per week sportactiviteiten. Dit verzorgde levensritme is een norm geworden voor iedereen in de sportwereld, maar hoe zit dat dan in het esportsmilieu? We hadden een gesprek met Matthieu Péché, voormalig Olympisch medaillewinnaar en meervoudig wereldkampioen tweezitskajak. Hij is nu de manager van het CSGO-team van Vitality, dat zich onlangs tot kampioen kroonde van de IEM Beijing.

De eerste vraag die we ons stellen als we Matthieu en zijn imposante lichaamsbouw zien, is waarom een topsporter in de esports zou stappen? “Ik ben er al in geïnteresseerd sinds de Worlds-finale van twee jaar geleden. Het trok me toen aan, een beetje zoals iemand die naar voetbal kijkt op de televisie.”

Nou, tot nu toe is het allemaal logisch. Wie heeft er nu geen interesse in een sport of activiteit die hij/zij niet uitoefent? Maar om dan manager te worden van het CSGO-team bij Vitality, een van ‘s werelds meest erkende esportsorganisaties, is nog iets helemaal anders. “Ik wilde de wereld van dichterbij leren kennen en toen merkte ik dat er veel bruggen waren tussen de traditionele sport en esports. Het woord ‘prestaties’ is er een dat vaak in beide werelden opduikt en het is de basis van sport.”

Terwijl esports en sport verschillende waarden en het begrip ‘prestatie’ gemeen hebben, zien we steeds meer transfers tussen beide milieus. In Frankrijk zijn er momenteel twee voormalige traditionele sporters die de sprong hebben gewaagd. En op internationaal vlak? “Internationaal is er ook het voorbeeld van Kasper Hvidt, voormalig Deense handbalkeeper (beste keeper ter wereld in 2009 en wereldkampioen; red.) en nu sportdirecteur bij Astralis.” In onze babbel met de Olympische medaillewinnaar proberen we nog beter te begrijpen waarom deze grens overschrijdbaar is in de ogen van klassieke sporters. “In het algemeen zijn traditionele sporters en sportprofessionals vanuit een ooghoek geïnteresseerd in esports, maar ze hebben nog steeds veel vooroordelen, zelfs pejoratieve oordelen over het milieu. Ik zeg altijd: kom een kijkje nemen en oordeel zelf.”

Maar eenmaal sporters de grens oversteken, kan hun bijdrage enorm groot zijn. Voor Matthieu is een van de belangrijkste troeven van een ervaren sporter zijn ervaring van het leven in een competitieve omgeving. Matthieu Péché bracht ondertussen anderhalf jaar door bij de bijen en de spelers hebben de tijd gehad om te leren uit de ervaringen van de kajakker. De duur van de samenwerking tussen de sporter en de organisatie spreekt voor zich. Anderhalf jaar bij dezelfde organisatie is lang. “Ik ben er al anderhalf jaar en we hebben al veel stappen gezet. In die tijd heeft elke speler de kans gehad om een gezonde en min of meer persoonlijke levensstijl te ontwikkelen.”

Volgens Matthieu zijn de concepten die een ex-sporter kan integreren in de esportsomgeving niet het belangrijkste. Bovenal moeten de spelers begrijpen waarvoor deze nieuwe tools, die toegankelijk worden gemaakt voor de geest en het lichaam, zullen dienen. En dit is een van de belangrijkste punten in de ontwikkeling van een topsportatleet. Het gezegde “geef een man een vis, hij zal die op één dag opeten. Leer een man vissen, hij zal zijn hele leven eten” is hier helemaal van toepassing. Hoewel spelers het in eerste instantie moeilijk kunnen hebben om zich aan nieuwe sport- of leefstijlroutines te houden, leidt een uitleg over de voordelen van de routine op de prestaties er vaak toe dat ze er zich aan houden en deze beter ontwikkelen.

Een probleem blijft echter dat niet iedereen graag aan sport doet. En zelfs als ze de voordelen uitgelegd krijgen, gaan sommige spelers niet mee in het verhaal. Hoe krijg je deze spelers zover dat ze zich overgeven aan een levensstijl die geen deel uitmaakt van hun routine?

Gelukkig voor de manager kenden zijn spelers de concepten van conditionering en opwarming al een beetje. De termen hadden ze alleen niet aan de concepten gelinkt, dat is alles. “Om je de waarheid te vertellen, de spelers warmden zich al op, maar ze beseften dat niet. Natuurlijk was er nog geen sprake van sport en fysieke oefeningen, maar het was een goed begin. Toen moesten in woorden uitleggen wat de spelers aan het doen waren. Nadien is het gewoon automatiseren.” Deze automatismen, hoe ingewikkeld ze ook zijn voor de spelers om op te nemen, zijn toch een plicht in de ogen van de manager. Je kan het vergelijken met een voetballer die zich opwarmt en uitrekt voor en na de inspanningen om zijn lichaam te sparen en zo performant mogelijk te zijn tijdens de wedstrijd.

De conditionering in detail

Conditionering. Het is een term waarvan we niet hadden verwacht dat hij in de esportswereld zou voorkomen, omdat hij zo nauw verbonden is met de sportwereld op hoog niveau. Toch is het een ritueel dat door veel esporters wordt gedeeld. De conditionering voor een wedstrijd is voor sommigen essentieel geworden. Het is ook een hulpmiddel voor de mentale concentratie, niet alleen voor de opwarming. Zoals Dupreeh, CSGO-profspeler voor Astralis, zei in een interview met HLTV: “Het doel van al deze oefeningen is om onze kansen op succes te maximaliseren, om die extra percentjes van efficiëntie te grijpen. Dat is waar het in topsport om draait.”

Vitality heeft hetzelfde doel: spelers ontwikkelen waardoor ze zich zo goed mogelijk voelen en die kleine percentjes verbeteren. “Als je een wedstrijd hebt om 16u30, moet je goed zijn om 16u30. Je moet in staat zijn om op dat moment te presteren, niet een map later.”

Het conditionerings- en trainingsprogramma, ook al gaat het uit van een collectieve basis, is afgestemd op de capaciteiten en de assimilatie van elke speler. “We namen elke speler apart en probeerden te identificeren wat het meest geschikt zou zijn voor elke speler. Het is een soort van gepersonaliseerd programma. Natuurlijk gebeurt dit niet van de ene dag op de andere en er zijn vaak meerdere aanpassingen nodig. Ik heb het ze al vaak gezegd, op dit niveau is het de volharding die het verschil maakt en voor goede prestaties zorgt.”

Een conditionering kan op verschillende manieren gebeuren. Sommige spelers zullen hun aim (het vermogen van een speler om snel naar de juiste plek te richten; red.) trainen op speciale programma’s en anderen op deathmatch. Andere spelers moeten gewoon eens goed schreeuwen of een frisse neus ophalen. Want naast de prestaties die top moeten zijn, is een van de belangrijkste doelstellingen van deze conditionering het kneden en omvormen van negatieve stress in positieve stress, en dat vanaf het begin van de wedstrijd. “Je kan het vergelijken met een opwarming voor een sportevenement. Anderhalf uur voor mijn afdelingen in de kajak had ik steeds hetzelfde ritueel, of het nu om een regionaal, nationaal, of internationaal evenement ging of de Olympische Spelen. Het was mijn routine en ik zat erin.”

Maar opgelet, hoewel Matthieu zichzelf altijd op dezelfde manier conditioneerde, kan de techniek onderweg evolueren. Natuurlijk hangt deze evolutie af van de speler, van zijn toestand, maar ook van het evenement waar de speler zich op voorbereidt. Er worden ook aanvullende middelen ingezet zoals bootcamps (of trainingskampen), en ook hier komt het principe van intensieve teamtraining rechtstreeks uit… de sport!

Zware bootcamps

Tijdens een bootcamp trainen en wonen de spelers een tijdje samen. Dit soort proces wordt vaak opgezet voor een groot evenement of tijdens een pauze in het competitieve circuit. Het belangrijkste doel van bootcamps is om de speler in een competitieve, stimulerende en vooral professionele sfeer onder te dompelen.

De eerste bijeenkomst van de dag vindt plaats om 10 uur ‘s ochtends met coach XTQZZ. Het eerste deel van de dag is gewijd aan de theorie. De spelers bespreken dan hun strategie, bestuderen de maps of de verschillende mogelijke bomb plant spots volgens een bepaald scenario. “We analyseren ook de training van de vorige dag met de spelers om mogelijke zwakke plekken of verbeterpunten te vinden.” De spelers nemen vervolgens een lunchpauze van 12u tot 13u, wat net genoeg tijd is om de batterijen op te laden voor de namiddag. Om 13u hervatten de activiteiten. Twee uur lang oefenen de spelers in wat we praccs of scrims noemen. Dit zijn eigenlijk professionele wedstrijden, gespeeld in realistische omstandigheden, maar zonder inzet. Ze laten toe om, net zoals een vriendschappelijke wedstrijd in het voetbal, strategieën uit te proberen, om sommige bewegingen te testen, en in het algemeen, het collectief te verbeteren.

Daarna hebben de spelers een uurtje pauze. Twee keer per week maakt het team gebruik van dit vrije uur om te sporten. “De andere dagen blijft de sport geïndividualiseerd. Wanneer de dag later begint (soms 11u) gaan sommigen ‘s morgens wat lopen buiten of ze gaan naar de fitness.” Na deze pauze volgen nog twee uren (16u-18u) van pracc. “In de avond zijn de spelers vrij, maar we verwachten dat ze om 23u naar bed gaan”, vertelt Matthieu ons.

Maar opgelet, ook dit soort programma’s is onderhevig aan wijzigingen. Hoewel sport conventionele schema’s bezit, ondanks de toenemende neiging om ‘s avonds wedstrijden in te plannen, kan esports soms een kleine vertraging oplopen ten opzichte van de levensstijl van de spelers. En tijdens de eindfases van de competities spelen de spelers vaak het hele weekend met soms meerdere wedstrijden per dag.

Voor de Dreamhack Open Fall-finale, die Vitality tegen Heroic speelde, werd het schema aangepast om de behoeften van het team zoveel mogelijk te respecteren. “We wisten sinds vrijdag dat we gekwalificeerd waren voor de finale, die zondag om 18u doorging in een BO5! Ik had een schema gemaakt voor zaterdag: de jongens moesten niet als zombies voor hun computers zitten. Dus gingen we samen voetballen op zaterdagochtend. Aangezien we in het Stade de France speelden, hebben we de hele dag wat rondgewandeld. We hebben er handig gebruik van gemaakt.” De rol van de manager is om zijn spelers in de best mogelijke vorm aan de start te brengen van een wedstrijd of competitie, door bijvoorbeeld het schema van de hele dag wat te verschuiven. De BO5’s, die regelmatig worden gebruikt voor de finales, zijn inderdaad behoorlijk vermoeiend voor de spelers, die soms wel vier uur lang moeten spelen.

Wanneer je het dagschema van een CSGO-speler bij Vitality ziet, merk je dat er weinig tijd overblijft. Maar Vitality, een van de meest succesvolle teams, is geen uitzondering. Er zijn natuurlijk nog vele andere teams in de esportswereld. Zo zijn er heel wat Franse organisaties, waaronder een die naam heeft gemaakt door gebruik te maken van deze relatie tussen sport en esports. Dat team is MCES.

MCES, het perfecte franse voorbeeld

MCES staat al enkele jaren bekend als een grote esportsorganisatie. En de manier waarop het team zijn spelers beschouwt, vormt een deel van wat MCES heeft geholpen zijn reputatie op te bouwen. De spelers zijn atleten. Punt. Elk succes komt er door sporttraining. Eigenlijk kan deze in Marseille gevestigde organisatie worden samengevat als een buurtclub waar jongeren komen voetballen met vrienden en komen trainen voor de TOP 1 op Fortnite. De twee activiteiten kruisen elkaar in de gebouwen van het team van Marseille.

De spelers beschikken ook over de expertise van verschillende voormalige erkende atleten zoals Yannick Agnel, Olympisch zwemkampioen, en de internationale voetballer Guy Demel. Maar een goede fysieke conditie is natuurlijk niet het enige doel dat de spelers moeten nastreven. Goed eten, goed slapen en zich aan het minutieuze schema houden maakt deel uit van de omkadering die MCES aan zijn spelers biedt. Dat komt ten goede aan zowel de spelers als de organisatie.

MCES heeft ook een samenwerking met ESP Consulting. De spelers kunnen zichzelf testen op fysiek, fysiologisch en mentaal vlak. De reflexen, precisie en snelheid van uitvoering zijn enkele voorbeelden. Het zijn onmisbare aspecten voor elke zichzelf respecterende professionele speler en de verzamelde gegevens zijn essentieel voor de positieve ontwikkeling van de teams. “BO5-wedstrijden vormen nog een pijnpunt. De spelers worden moe en het einde van de wedstrijden zijn moeilijk. Op een normale dag staan we op om 10u. Maar wanneer we een BO5 moeten spelen stellen we de hele dag wat uit, zodat de spelers niet te vroeg actief zijn en te vroeg moe worden.”

Teams die groeien

Zoals Matthieu ons net heeft uitgelegd, kunnen BO5-wedstrijden behoorlijk vermoeiend zijn. Vitality heeft misschien wel de oplossing gevonden om dat probleem aan te pakken. Onlangs kwam er groot nieuws uit de Franstalige scene. Eind oktober kondigde de Franse organisatie de aanwerving van Nabil “Nivera” Benrlitom aan als zesde speler. Veel mensen hadden een teamwijziging verwacht. Wij richten ons op de praktische kant van de zaak.

Het feit dat een 6e speler in het actieve team van een organisatie komt, is een primeur voor CSGO, ondanks de eerste stappen die Astralis in deze richting had gezet. Bij Vitality wisselen de spelers tussen de maps door. Net als in het voetbal of andere traditionele teamsporten zie je nu tijdens de wedstrijd veranderingen in de ploegopstelling! Zo kunnen de spelers even op adem komen en performant blijven tijdens wedstrijden die soms wel 5 manches kunnen duren. “Astralis dacht hier eerst aan, maar niet op dezelfde manier. Bij ons gebeuren de wissels per map. Bij Astralis was dat per evenement. We wilden het testen omdat de toernooiorganisatoren het hebben toegelaten.”

Je zal het ongetwijfeld gemerkt hebben in dit dossier, maar de punten die voor verbetering vatbaar zijn, zijn talrijk in de esports. En het aantal neemt toe naarmate andere sectoren, zoals de traditionele topsport, erbij betrokken raken. Elk competitief circuit heeft zijn specifieke kenmerken. Maar wat als esports de hoeksteen zou zijn die de verschillende scenes bij elkaar brengt?

Terwijl de competitieve circuits professioneler worden en esports zich ontwikkelt tot een volwaardige sport, krijgen professionele spelers de naam ‘atleet’ opgeplakt en is de fysieke en mentale belasting groter. Dat is voldoende om de steeds snellere ontwikkeling van deze sector te ondersteunen. De spelers moeten begeleid worden en in de juiste richting geduwd worden. “Er ontbreekt momenteel veel in de esports, maar dat maakt de wereld net spannend. We staan nog maar aan het begin, maar deze sector evolueert snel. In anderhalf jaar tijd is het indrukwekkend om te zien wat er allemaal is veranderd. En wie weet waar de sector over anderhalf jaar zal staan. Ik heb er mijn eigen ideeën over, maar die houd ik voor mezelf…”

Copyright afbeelding: Vitality & Stade de France